United Kingdom

INFORMACJE OGÓLNE:

W skład UK wchodzi: Irlandia Północna oraz Wielka Brytania czyli: Anglia, Walia i Szkocja.

UK to monarchia parlamentarna, nie posiada konstytucji.

Stolicą UK oraz Anglii jest Londyn. Stolicą Szkocji jest Edynburg, Walii – Cardiff a Irlandii Płn. – Belfast.

Językiem urzędowym jest język angielski.

Patronem Anglii jest Św. Jerzy, a jej symbolem czerwona róża.

Patronem Szkocji jest Św. Andrzej, a jej symbolem oset.

Patronem Walii jest Św. Dawid, a jej symbolem żonkil.

Patronem Płn. Irlandii jest Św. Patryk, a jej symbolem koniczynka.

Flaga UK popularnie nazywana jest Union Jack, a w jej skład wchodzi flaga: Anglii, Szkocji oraz Irlandii Północnej.

Walutą UK jest funt szterling

W godle UK znajduje się lew i jednorożec.

UK zamieszkują Anglicy, Walijczycy, Szkoci oraz Irlandczycy. Dawniej również Celtowie i Anglo – Sasi.

Numer kierunkowy do UK to +44, oznaczenie samochodowe: GB, a domena internetowa: .uk oraz .gb.

Hymn UK to Boże chroń Królową (Króla), w zależności kto zasiada na tronie.

GEOGRAFIA:

Góry Kambryjskie położone są w Walii, ich najwyższym szczytem jest Snowdon

Największą rzeką jest Rzeka Severn.

Najwyższy szczyt to Ben Nevis, znajduje się w Szkocji w Górach Grampiany

Wielka Brytania jest największą wyspą Europy

UK położone jest na półkuli płn. – wsch., sąsiaduje z Morzem Północnym, Oceanem Atlantyckim oraz Kanałem La Manche, który Brytyjczycy nazywają Kanałem Angielskim (English Channel).

Hebrydy, Szetlandy i Orkady to wyspy należące do Wielkiej Brytanii, znajdujące się w pobliżu Szkocji

Grobla Olbrzyma /ang. Giant’s Causeway/ to oryginalna formacja skalna na wybrzeżu Irlandii Północnej składająca się z ciasno ułożonych kolumn

Gibraltar to terytorium zamorskie Wielkiej Brytanii, u wyjścia Morza Śródziemnego na Ocean Atlantycki; zajmuje powierzchnię 6,55 km²

Wielka Brytania leży w klimacie umiarkowanym.

Mur Hadriana nazywany także Wałem Hadriana, wzniesiony został w latach 121 – 129 n.e. przez cesarza Hadriana na pograniczu dzisiejszej Anglii i Szkocji. Stanowił symboliczną, północną granicę Imperium Rzymskiego w Brytanii. Zabezpieczał przed atakami plemion górskich z terenów dzisiejszej Szkocji.

Stonehenge to jedna z najsłynniejszych budowli megalitycznych w Europie. Znajduje się na Równinie Salisbury w południowej Anglii. Wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

EDUKACJA:

Eton College to jedna z najstarszych w Anglii internatowych szkół męskich. Znajduje się w Eton w Berkshire.

Uniwersytet Oksfordzki to uczelnia w Oksfordzie. Jest to najstarszy uniwersytet w Wielkiej Brytanii i krajach anglosaskich. W herbie Oksfordu dominuje barwa niebieska.

Uniwersytet Cambridge drugi po Oksfordzie najstarszy angielski uniwersytet. Znajduje się w Cambridge w środkowej Anglii. Uważany za jeden z najlepszych uniwersytetów w Europie i na świecie. W herbie Cambridge dominuje barwa czerwona i biała.

Uniwersytety Oksfordzki i Cambridge określane są wspólną nazwą OXBRIDGE. Znany na całym świecie jest wyścig ósemek Oksford-Cambridge. Są to coroczne zawody wioślarskie, rozgrywane pomiędzy osadami dwóch uniwersytetów. Zawody rozgrywane są na Tamizie.

HISTORIA:

Wilhelm Zdobywca w 1066r wygrał Bitwę o Hastings, zdobywając tym samym koronę Anglii. Była to ostania zakończona sukcesem próba podboju Anglii. Wprowadził Doomsday Book. Był to spis budynków, gruntów rolnych oraz trzody i bydła, w celu wprowadzenia podatków.

Epidemia dżumy z 1348r, nazwana została czarną śmiercią. Choroba była roznoszona przez pchły.

Wojna Domowa w Anglii zwana była Rewolucją Angielską lub Angielską Wojną Domową i była serią trzech wojen, które toczyły się między parlamentarzystami (zwanymi Okrągłogłowymi) – zwolennikami parlamentu, a rojalistami (zwanymi Kawalerami) – zwolennikami Króla.

Oliwer Cromwell stał na czele parlamentarzystów i po zwycięstwie na królem Karolem I zniósł ustrój monarchiczny i ogłosił Anglię – Republiką. Jest to jedyny okres w dziejach Wielkiej Brytanii gdzie ponad 40 lat nie była ona Monarchią.

Wojny (Dwóch) Róż toczyły się pomiędzy dwoma rodami: Yorków i Lancasterów. Trwały 40 lat. Obydwa rody rościły sobie prawa do tronu Anglii.

Symbolem rodu Yorków była biała róża, a symbolem rodu Lancasterów była czerwona róża.

Wojny róż zakończyło małżeństwo Elżbiety z rodu Yorków oraz Henryka VII Tudora z rodu Lancasterów. Symbolem rodu Tudorów została biało – czerwona róża. Król Henryk VII potrafił utrzymać królestwo w dobrym stanie finansowym.

Guy Fawkes należał do grupy spiskowców, którzy w 1605r umieścili 36 beczek z prochem strzelniczym w budynkach londyńskiego parlamentu. Chcieli wysadzić w powietrze obradujący parlament oraz Króla. Spisek został odkryty, zamachowcy powieszeni, a parlament uratowany. Wydarzenie to nazywa się Spiskiem Prochowym lub Spiskiem Prochu Strzelniczego – Gunpowder Plot.

Noc Guya Fawkesa zwana jest również Nocą Ognisk (Bonfire Night). Ma miejsce 5 listopada i upamiętnia próbę zamachu na króla Jakuba I. W wielkich ogniskach palone są kukły Guya Fawkesa, puszczane są również fajerwerki.

Podczas II Wojny Światowej na tronie Wielkiej Brytanii zasiadał Jerzy VI – ojciec Elżbiety II.

Bitwa o Anglię (lub Bitwa o Wielką Brytanię) była kampanią powietrzną podczas II Wojny Światowej. Toczyła się między niemieckim Luftwafe a brytyjskim RAFem (Royal Air Force).

W Bitwie o Anglię brały udział polskie dywizjony 300, 301, 302 oraz 303. Dywizjon 303 zaliczany jest do najlepszych dywizjonów biorących udział w bitwie. Została o nim napisana książka.

Winston Churchill był premierem Wielkiej Brytanii podczas II Wojny Światowej wynegocjował Lend – Lease – Act oraz podpisał Kartę Atlantycką.

‘Nigdy jeszcze w dziejach wojen tak wielu, nie zawdzięczało tak wiele tak niewielu’ to słowa uznania o Polakach walczących w Bitwie o Anglię wypowiedziane przez Winstona Churchilla.

Magna Carta to akt wydany w Anglii w 1215 przez króla Jana bez Ziemi. Ograniczał władzę monarchy w kwestii nakładania podatków, karania bez wyroku sądowego, określając uprawnienia baronów, duchowieństwa i zakres swobód klas niższych

CIEKAWOSTKI:

Ulster jedna z 4 prowincji Irlandii. Powszechne, choć nieprecyzyjne, używa się tego określenia jako synonimu Irlandii Północnej.

Polo – gra rozgrywana konno na trawiastym boisku przez dwie czteroosobowe drużyny. Powstała w Azji Środkowej. Do Europy dotarła w XIX wieku przez stacjonujące w Indiach wojska brytyjskie

Penny Black to pierwszy znaczek pocztowy świata. Został wydany przez brytyjską pocztę 1 maja 1840 r. Był barwy czarnej i posiadał nominał 1 pensa. Wzorem dla pierwszego znaczka został medal z portretem młodej królowej Wiktorii.

Biblia Króla Jakuba to protestanckie, angielskie tłumaczenie Biblii zamówione na potrzeby Kościoła Anglii przez króla Jakuba I. W 1604 roku król zgodził się by w kościołach czytano Biblię w języku angielskim

Bobby to angielski policjant. Nazwa pochodzi od Sir Roberat Peela założyciela policji w Londynie

Leprechaun to skrzat z mitologii irlandzkiej. Zajmuje się wyrobem butów. Nazwa leprechaun znaczy dosłownie ‘szewc’. Wg. legendy skarb leprechauna leży „po drugiej stronie tęczy” (jest nie do zdobycia)

Dudy to tradycyjny szkocki instrument

Brytyjski Parlament składa się z Izby Lordów i Izby Gmin. Speaker to głowa Izby Gmin.

Trooping the Colour to święto obchodzone w Wielkiej Brytanii w czerwcu. Są to oficjalne urodziny monarchy

Krykiet to sport drużynowy, który powstał w Anglii w XIII w.

MINI to znany na całym świece samochód pochodzący z Wielkiej Brytanii. Stał się ikoną lat 60 XX w.

W Ascot rozgrywane są wyścigi konne. Są to jedne z najbardziej znanych i prestiżowych wyścigów na świecie. W gronie obserwatorów zasiada brytyjska rodzina królewska, w której stajniach znajdują się jedne z najszybszych i najpiękniejszych angielskich koni. Impreza jest ważnym brytyjskim wydarzeniem społecznym: stanowi okazję do prezentacji najnowszych kreacji i – często niezwykle fantazyjnych – DAMSKICH KAPELUSZY. Kapelusze na głowach kobiet są obowiązkowe w obecności Królowej.

Canterbury Tales /Opowieści kanterberyjskie/ autorstwa Geoffreya Chaucera, to historie opowiadane przez grupę pielgrzymów, do grobu Thomasa Becketa w Canterbury. Opowieści te zostały napisane w języku średnioangielskim. Są zabytkiem literatury, jak również cennym źródłem informacji n/t postaw społecznych w końcu XIV wieku.

Wimbledon to najstarszy i najbardziej prestiżowy turniej tenisowy na świecie. Rozgrywany jest w jednej z dzielnic Londynu – Wimbledon. Tenisiści grający na Wimbledonie zobowiązani są występować w białych kostiumach.

BBC to główny brytyjski publiczny nadawca radiowo-telewizyjny, największa tego rodzaju instytucja na świecie

Nessie lub Potwór z Loch Ness to zwierzę, które rzekomo zamieszkuje szkockie jezioro Ness (Loch Ness)

Kilt to narodowy strój szkocki. Jest to spódnica zrobiona z tartanu, czyli materiału w kraciasty wzór. Każdy ze szkockich klanów posiada własny wzór tartanu. Kilt jest strojem odświętnym, zakładanym na święta i uroczystości rodzinne. Mężczyźni mogą dodatkowo do kiltu nosić sporran − skórzaną lub futrzaną torebkę przyczepioną do paska na biodrach. Na kilcie często można spotkać broszę z symbolem klanu

LONDYN:

Londyn założyli Rzymianie i nazwali Londinium.

Rzeka przepływająca przez Londyn to Tamiza.

W Londynie trzy razy odbywały się Letnie Igrzyska Olimpijskie.

W Londynie znajdują się cztery główne lotniska: Heathrow, Gatwick, Luton i Stansted oraz jedno dla lotów biznesowych: London – City.

Londyn słynie z czarnych taksówek i czerwonych piętrowych autobusów oraz czerwonych budek telefonicznych.

Południk zero przecina podwórze Obserwatorium w Greenwich.

Big Ben to pierwotnie nazwa dzwonu, obecnie kojarzony jest z wieżą zegarową, która nosi nazwę ELIZABETH TOWER.

Metro Londyńskie ma 12 linii.

Warto pamiętać o kilku stacjach metra w Londynie:
• stacja Waterloo – otrzymała swą nazwę na cześć Lorda Wellingtona, który walczył z Napoleonem pod Waterloo
• stacja King’s Cross – gdzie znajduje się peron 9 i ¾, skąd odjeżdża Hogwarts Express
• stacja King’s Cross St. Pancras – gdzie w 2005 roku miał miejsce atak terrorystyczny

Pałac Buckingham to oficjalna londyńska siedziba Królowej Wlk. Bryt. Gdy na maszcie powiewa flaga królewska, oznacza to, że królowa jest w pałacu. W sierpniu i wrześniu, podczas wakacji królowej, można zwiedzać niektóre apartamenty pałacu. Przed pałacem znajduje się pomnik Królowej Wiktorii.

Piccadilly Circus to również znany plac w Londynie, miejsce spotkań Brytyjczyków. Znajduje się tu przepiękna fontanna oraz ogromne świetlne reklamy, dzięki którym plac rozpoznawalny jest na całym świecie.

Trafalgar Square to znany plac w Londynie. Jego nazwa pochodzi od słynnego zwycięstwa angielskiej floty ą w Bitwie pod Trafalgarem. Na środku placu znajduje się Kolumna z postacią Admirała Horatio Nelsona, który w bitwie dowodził okrętami brytyjskimi.

Teatr Globe jest repliką teatru Szekspira, to jedyny budynek w Londynie kryty strzechą. Po dziś dzień odbywają się tam przedstawienia.

Londyńskie Muzeum Figur Woskowych MADAME TUSSAUDS ma swoje filie również w Azji, Australii, Ameryce Północnej i innych miastach Europy.

Muzeum Brytyjskie jest jednym z największych na świecie muzeów historii starożytnej. Jego budowla to połączenie antycznego i nowoczesnego stylu.

Gherkin to nowoczesny wieżowiec biurowy w Londynie. Przezwisko ‘Korniszon’ (gherkin) otrzymał ze względu na kształt.

Harrods to luksusowy dom towarowy w Londynie.

Hyde Park to najsłynniejszy parkw Londynie, został założony przez Henryka VIII. Znajduje się tutaj Speaker’s Corner (Zakątek Mówców), to miejsce gdzie każdy może wyrazić swoje poglądy, zgodnie zasadą wolności słowa. Nie wolno jednak obrażać Królowej. Przemawiali tu m.in.: Karol Marks i Włodzimierz Lenin.

The City (zwane też The Square Mile), City of London to rdzeń Londynu, mała historyczna dzielnica.

Tower Bridge to most zwodzony na Tamizie w pobliżu Twierdzy Tower.

Twierdza Tower w swej wieloletniej historii była więzieniem, pałacem, fortecą, a nawet zoo. Tu straciło życie wiele znanych osób m.in.: Królowa Anna Boleyn, Tomasz Moore czy żeglarz sir Walter Raleigh. Obecnie znajduje się tu wystawa klejnotów koronnych.

Strażnicy Twierdzy Tower nazywani są ‘Beefeaters’ (zjadacze wołowiny), ponieważ dawniej dostawali wypłatę w naturze, właśnie w postaci wołowiny. W twierdzy przebywa również 7 kruków, które są jej ‘oczkiem w głowie’. Według legendy, jeżeli kruki opuszczą Tower, upadnie monarchia brytyjska.

Wielki Pożar Londynu wybuchł w piekarni na Pudding Lane – wybuch 2.09.1666r. Trwał 4 dni. Zniszczył 2/3 powierzchni miasta w tym Katedrę Świętego Pawła. Po pożarze miasto odbudowano z kamienia i cegły, pożar strawił choroby, które wcześniej nękały Londyn. Głównym architektem Londynu był wówczas sir Christopher Wren.

Londyński Monument upamiętnia Wielki Pożar Londynu z 1666r. Każdy zwiedzający, po wyjściu otrzymuje pamiątkowy dyplom.

Millennium Bridge to kładka dla pieszych łącząca Katedrę Św. Pawła z Galerią Sztuki Nowoczesnej: Tate Modern.

10 Downing Street w Londynie to adres Premiera Wielkiej Brytanii.

Westminster Abbey (Opactwo Westminster) to obok Katedry Św. Pawła i Katedry w Canterbery, najważniejsza świątynia anglikańska. To tutaj koronowano większość królów i królowych Anglii.

Katedra Św. Pawła w Londynie, w obecnym kształcie, została zaprojektowana przez sir Christophera Wrena po Wielkim Pożarze. Budowa trwała 35 lat. Architekt otrzymał pierwszą połowę zapłaty przed, a drugą po wykonaniu projektu.

Budynek Lloyd’s w Londynie posiada jedną z najdroższych powierzchni użytkowych, aby jak najlepiej wykorzystać dostępne miejsca budynek zbudowano ‘na odwrót’. Windy, schody, rury wentylacyjne i inne media zostały umieszczone na zewnątrz.

Hampton Court to okazały pałac na przedmieściach Londynu, który należał kiedyś do Kardynała Wolsey. Popadł on jednak w niełaskę Henryka VIII (nie udało mu się załatwić rozwodu króla), chcąc ratować swoją pozycję Kardynał podarował Królowi pałac.

Do słynnych miejsc w Londynie można zaliczyć:, Budynki Parlamentu, Oko Londynu, stadion Wembley, Royal Albert Hall, Ogrody Botaniczne KEW, London Aquarium, HMS Belfast, Ratusz, stacja Victoria

W Londynie znajduje się wiele interaktywnych muzeów, m.in.: Muzeum Nauki oraz Muzeum Historii Naturalnej. W Muzeum Nauki można zobaczyć replikę kapsuły Apollo 11 oraz przeżyć trzęsienie ziemi z Kobe (Japonia). W Muzeum Historii Naturalnej można spotkać np.: dinozaury.

Shri Swaminarayan Mandir to pierwsza tradycyjna świątynia hinduistyczna w Europie

Samuel Johnson twierdził: Kto jest zmęczony Londynem – ten jest zmęczony życiem.

LIVERPOOL:

Liverpool położony jest nad rzeką Mersey, odegrał on ogromną rolę w handlu niewolnikami, do jego portu przybijały statki niewolnicze.

Royal Liver Building to słynny budynek Liverpoolu.

The Beatles
• Słynna grupa rockowa z Liverpoolu
• Jednym z Beatlesów był John Lennon
• 2002 roku Liverpool uczcił pamięć Lennona, nazywając jego imieniem lotnisko

Portem macierzystym Titanika jest Liverpool, zbudowano go w stoczni w Belfaście i uważany był za statek niezatapialny. Zderzył się z górą lodową w nocy z 14 na 15 kwietnia 1912r. Jego katastrofa spowodowała nowelizację praw i zasad bezpieczeństwa morskiego. Wrak Tytanika odnaleziono dopiero 1 września 1985 roku.

Titanic był jednym z trzech siostrzanych statków: Olympic, Gigantic oraz Titanic. Nazwa Gigantic po katastrofie Titanica została zmieniona na Britannic.

Titanic płynął z Southampton do Nowego Jorku a należał do linii White Star Line.

Titanikiem dowodził kapitan Edward John Smith, miał to być jego ostatni rejs przed emeryturą. Kapitan został na statku aż do jego zatonięcia.

Titanik zatonął w 2h 40m po uderzeniu góry lodowej. Orkiestra grała do końca.

Carpathia to statek, który odpowiedział na wezwanie pomocy z Tytanika. Na miejsce katastrofy dopłynął jednak 2h po zatonięciu jednostki. Ci, którzy przeżyli, zostali wzięci na pokład Carpathii.

Californian to statek, który przepływał koło Titanika w czasie katastrofy. Jego załoga była jednak przekonana, że pasażerowie transatlantyka świętują (ze statku strzelano białymi racami).

POSTACI:

Królowa Wiktoria Hanowerska
• do 9 września 2015 najdłużej panujący monarcha Wielkiej Brytanii (63 lata, 7 miesięcy i 2 dni)
• miała 9 dzieci
• bardzo kochała swojego męża Alberta, po jego śmierci przez resztę życia ubierała się na czarno

Elżbieta II
• królowa Wielkiej Brytanii z dynastii Windsorów
• od 9 września 2015 była najdłużej panującym monarchą Wielkiej Brytanii. (pobiła rekord królowej Wiktorii- swojej praprababci)
• zdobyła tytuł Człowieka Roku magazynu Time
• bardzo lubiła psy rasy Corgi oraz wyścigi konne
• dwa razy do roku obchodziła urodziny: oficjalne (mające charakter uroczystości państwowej – podczas, których miała miejsce uroczysta parada wojskowa) i prawdziwe (uroczystość rodzinna)

•zmarła 8.09.2022r w zamku Balmoral w Szkocji. Miała 96 lat i panowała na tronie UK przez ponad 70 lat! Najdłużej niż jakikolwiek monarcha Wielkiej Brytanii.

 

Ryszard I Lwie Serce
• prowadził wyprawy krzyżowe
• nigdy nie nauczył się angielskiego
• w kraju przebywał okazjonalnie
• został ujęty w legendzie o Robin Hoodzie

Ryszard III
• oskarżany o zamordowanie w Tower of London króla Edwarda V i jego młodszego brata, Ryszarda, a także o przywłaszczenie sobie korony
• zginął w przegranej bitwie z wojskami Henryka Tudora (ostatnia bitwa Wojny Dwóch Róż)

Król Artur
• to legendarny celtycki władca Brytów z przełomu V i VI wieku
• za radą czarownika Merlina założył rycerskie Bractwo Okrągłego Stołu, mające walczyć ze złem
• ożenił się z Ginewrą
• jego rycerze mieli poszukiwać świętego Graala
• otrzymał od Pani Jeziora miecz Excalibur

Robin Hood
• bohater średniowiecznych legend
• podobno mieszkał w lesie Sherwood
• walczył przeciw d szeryfowi z Nottingham
• w większości legend ułaskawia go powracający do ojczyzny król Ryszard Lwie Serce

Henryk VII Tudor
• uważany był za jednego z najlepszych angielskich władców
• pochodził z dynastii Lancasterów
• poślubił Elżbietę z dynastii Yorków
• pogodził zwaśnione rody Lancasterów i Yorków
• jego symbolem (a zarazem symbolem dynastii Tudorów) została biało – czerwona roża

Henryk VIII Tudor
• doprowadził do rozłamu z Kościołem rzymskokatolickim oraz ustanowienia Kościoła anglikańskiego
• miał sześć żon i trójkę dzieci
• był utalentowanym muzykiem, kompozytorem i poetą
• legenda przypisuje mu autorstwo popularnej piosenki ‘Greensleeves’

Sześć żon Henryka VIII to:
• Katarzyna Aragońska – rozwód
• Anna Boleyn – ścięta za zdradę
• Jane Seymour – zmarła przy porodzie
• Anna z Kleve (Anna Kliwijska) – rozwód
• Katarzyna Howard – ścięta za zdradę
• Katarzyna Parr – przeżyła Henryka

Maria I Tudor
• córka Henryka VIII i Katarzyny Aragońskiej
• zwana ‘krwawą Mary’
• próbowała przywrócić katolicyzm w Anglii

Elżbieta I Tudor
• córka Henryka VIII i Anny Boleyn
• ostatnia z rodu Tudorów
• za jej panowania Admirał H. Nelson pokonał ‘Hiszpańską Armadę’
• nigdy nie wyszła za mąż

Edward VI
• syn Henryka VIII i Jane Seymour
• nigdy nie rządził samodzielnie
• zmarł w wieku 16 lat

Admirał Horatio Nelson
• zwyciężył w Bitwie pod Trafalgarem z Hiszpańską Armadą
• jego posąg znajduje się na placu Trafalgar w Londynie

Sir Walter Raleigh
• angielski żeglarz i pisarz, faworyt Elżbiety I
• poszukiwał legendarnego El Dorado

Sir Francis Drake
• angielski korsarz
• wsławił się złupieniem wielu miast Nowego Świata oraz zdobyciem wielu statków portugalskich i hiszpańskich
• był faworytem Elżbiety I
• jego okrętem flagowym był Golden Hind(e)

Jerzy III Hanowerski
• za jego panowania nastąpił bunt kolonii brytyjskich w Ameryce Północnej i powstały Stany Zjednoczone

Howard Carter
• egiptolog i odkrywca grobowca Tutanchamona

Boudicca
• doprowadziła do porozumienia między plemionami Brytów z terenu południowej i zachodniej Anglii
• wznieciła powstanie przeciw Rzymianom, którzy w tym czasie okupowali Brytanię

Margaret Thatcher
• brytyjska polityk, premier Wielkiej Brytanii w latach 1979–1990
• otrzymała przydomek ‘Żelazna Dama’
• najdłużej urzędujący brytyjski premier w XX w

Florence Nightingale
• uważana za twórczynię nowoczesnego pielęgniarstwa
• zwana ‘Damą z lampą’
• założyła w Londynie pierwszą szkołę pielęgniarstwa
• wypracowała podstawy, na których opiera się współczesny wizerunek pielęgniarki
• zdefiniowała metody i sposoby pielęgnacji chorych i poszkodowanych

George Stephenson
• jako pierwszy zaprojektował współczesną lokomotywę parową
• uważany za ‘ojca kolei parowych’
• zrealizował projekt kolei Stockton & Darlington – był to pierwszy w historii przewóz pasażerów koleją napędzaną parowozem

Siostry Brontë
• Emily, Anna i Charlotte
• angielskie pisarki i poetki, tworzyły w drugiej połowie XIX w

Charles Dickens
• angielski powieściopisarz drugiej połowy XIX w.
• jego powieści to m.in.: ‘Oliwier Twist’, ‘Opowieść Wigilijna’, ‘David Copperfield’ i ‘Ciężkie Czasy’
• ‘Opowieść Wigilijna’ to historia o skąpcu, którego w noc wigilijną nawiedzają duchy (Świąt Przeszłych, Teraźniejszych i Przyszłych)

Wiliam Shakespeare
• urodzony w Stratford-upon-Avon
• angielski poeta, dramaturg, aktor
• pisał sztuki i sonety
• jego słynne sztuki to m.in.: Otello, Romeo i Julia, Makbet, Hamlet, Król Lear, Burza, Sen nocy letniej
• był jednym z udziałowców Globe Theatre w Londynie

‘Makbet’ to sztuka W. Shakespeare’a zwana również ‘Sztuką o trzech wiedźmach’

‘Być albo nie być – oto jest pytanie’ to słynny cytat z Hamleta, W. Shakespeare’a

Sherlock Holmes
• postać fikcyjna, bohater powieści i opowiadań kryminalnych sir Arthura Conana Doyle’a.
• mieszkał przy Baker Street 221b w Londynie
• był detektywem, współpracował z Dr. Watsonem

J.K. Rowling
• autorka siedmiu tomów przygód o Harrym Potterze:
• Harry Potter i Kamień Filozoficzny
• Harry Potter i Komnata Tajemnic
• Harry Potter i więzień Azkabanu
• Harry Potter i Czara Ognia
• Harry Potter i Zakon Feniksa
• Harry Potter i Książę Półkrwi
• Harry Potter i Insygnia Śmierci

Harry Potter
• czarodziej, bohater siedmioczęściowej powieści J.K.Rowling
• jego przyjaciele to: Hermiona Granger i Ronald Wesley
• pokonał czarnoksiężnika Loda Voldemorta
• Hermiona Granger otrzymała swoje imię z ‘Zimowej opowieści’ Williama Shakespeare’a

Alexander Graham Bell
• szkocki naukowiec, z zawodu logopeda i nauczyciel muzyki
• wynalazca telefonu i kilkudziesięciu innych wynalazków telekomunikacyjnych

Arthur Wellesley, 1. książę Wellington (Duke of Wellington)
• brytyjski arystokrata, wojskowy i polityk.
• Największą sławę zdobył w okresie wojen napoleońskich jako zwycięzca – pod Waterloo. Na cześć wygranej nazwano jedną ze stacji metra londyńskiego – Waterloo Station
• Jego imię otrzymały kalosze (zwane na Wyspach Wellington boots)

J. R. R. Tolkien
• napisał m.in.: ‘Hobbit, czyli tam i z powrotem’, ‘Władca Pierścieni’(‘Drużyna Pierścienia, Dwie Wieże, Powrót Króla)
• ‘Hobbit’: Bilbo Baggins oraz czarodziej Gandalf wraz z grupą Krasnoludów poszukują legendarnego skarbu krasnoludów
• ‘Władca Pierścieni’: Frodo Baggins i Samwise Gamgee próbują zniszczyć pierścień władzy w Górze Przeznaczenia
• ‘Jeden, by wszystkimi rządzić, Jeden, by wszystkie odnaleźć, Jeden, by wszystkie zgromadzić i w ciemności związać, W Krainie Mordor, gdzie zaległy cienie’ to słynny cytat znajdujący się we wstępie do ‘Władcy Pierścieni’

KULINARIA:

Ryba z frytkami to tradycyjna potrawa w Wielkiej Brytanii

Pudding Bożonarodzeniowy /ang. Christmas pudding/ to tradycyjne angielskie danie bożonarodzeniowe z suszonymi owocami, podawane na ciepło

Yorkshire pudding to potrawa kuchni angielskiej, znana i spożywana na terenie całej Wielkiej Brytanii. Często podawana w niedzielę do obiadu. Robiona jest z mąki, jajek i mleka

Naleśniki to tradycyjna potrawa, podawana w tłusty wtorek, (w niektórych krajach w ’Naleśnikowy wtorek’)

Angielska herbatka /ang. Five o’clock tea/ to tradycyjny podwieczorek o godz. 17, podczas którego podawana jest herbata z mlekiem oraz ciasteczka

Haggis to potrawa szkockiej kuchni narodowej

ŚWIĘTA I FESTIWALE:

Walentynki to coroczne święto zakochanych przypadające 14 lutego. Nazwa pochodzi od św. Walentego. Zwyczajem w tym dniu jest wysyłanie listów zawierających wyznania miłosne (często pisane wierszem). Na Zachodzie, zwłaszcza w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych, czczono św. Walentego jako patrona zakochanych. Możliwe, że zwyczaje związane z tym dniem nawiązują do starożytnego święta rzymskiego, zwanego Luperkaliami, obchodzonego 14 i 15 lutego ku czci Junony, rzymskiej bogini kobiet i małżeństwa, oraz Pana, boga przyrody.

CHRISTMAS CRACKER to kartonowa rolka zawierająca niespodziankę, zapakowana w kolorowy papier, przypominająca duży cukierek. Jest to tradycyjny element przyjęć i obiadów bożonarodzeniowych w Wielkiej Brytanii. Otwiera się go z trzaskiem poprzez jednoczesne pociągnięcie za oba końce, zgodnie ze zwyczajem, przez dwie osoby

Dzień Świętego Patryka obchodzony jest 17 marca w wielu krajach na świecie. Związany jest z patronem Irlandii. Najważniejszą tradycją obchodów tego dnia jest noszenie ubrań w kolorze zielonym, głównym symbolem święta jest koniczynka.

Króliczek Wielkanocny – wg. tradycji przynosi prezenty i czekoladowe jajka